ایمپلنت دندان، یکی از پیشرفتهترین روشهای جایگزینی دندان از دسترفته است و بسیاری از بیماران پیش از شروع درمان این سوال را مطرح میکنند: ایمپلنت دندان چقدر طول میکشد؟ اما پاسخ دقیق نمیتوان داد، زیرا مدتزمان کاشت و ترمیم به کیفیت استخوان، وضعیت لثه، سلامت عمومی بیمار، نوع سیستم ایمپلنت و حتی تکنیک جراحی بستگی دارد.
در برخی بیماران، کاشت و قرارگیری روکش میتواند طی چند هفته انجام شود، اما برای برخی دیگر، دوره ترمیم استخوان ممکن است چند ماه زمان ببرد. شناخت دقیق مراحل، از جراحی اولیه تا باز شدن هیلینگکپ و نصب اباتمنت به شما کمک میکند درک روشنتری از زمانبندی درمان داشته باشید. در ادامه، همه جزئیات را شفاف و مرحله به مرحله بررسی میکنیم.
ایمپلنت دندان چیست و روند انجام آن چگونه است؟
ایمپلنت دندان یک پایه تیتانیومی یا زیرکونیومی است که جای ریشه دندان ازدسترفته درون استخوان فک قرار میگیرد. نکته مهم این است که این فلزِ زیستسازگار با استخوان فک جوش میخورد؛ فرآیندی که به آن اُسیوانتگریشن میگوییم. بعد از اینکه این پایه محکم شد، یک قطعه به نام اباتمنت روی آن بسته میشود و در نهایت روکش سرامیکی روی آن قرار میگیرد تا از نظر ظاهر و عملکرد، مثل یک دندان طبیعی عمل کند.
در کل، روند انجام معمولا سه مرحله اصلی دارد:
- ارزیابی و تصویربرداری برای سنجش کیفیت استخوان.
- جراحی کاشت فیکسچر و شروع دوره ترمیم استخوان.
- نصب اباتمنت و روکش پس از تثبیت کامل پایه.
مدت زمان کاشت ایمپلنت دندان دقیقا چقدر است؟
مدت زمان کاشت ایمپلنت دندان، از دو مرحله اصلی شامل زمان جراحی و دوره ترمیم استخوان تشکیل میشود. جراحی کاشت فیکسچر معمولا برای هر واحد ایمپلنت بین 20 تا 45 دقیقه طول میکشد و بخش نسبتا کوتاهتری از فرایند درمان است. اما بخش مهمتر، یعنی جوش خوردن استخوان فک به پایه تیتانیومی، بسته به محل ایمپلنت متفاوت است. در فک پایین این فرایند حدود 6 تا 8 هفته و در فک بالا به دلیل تراکم استخوان کمتر بین 10 تا 16 هفته زمان نیاز دارد. پس از تکمیل این مرحله، نصب اباتمنت و ساخت و قرار دادن روکش نهایی حدود 2 تا 3 هفته به روند درمان افزوده میشود.
در شرایطی که استخوان فک از نظر حجم و کیفیت مناسب باشد، مدت زمان کامل درمان ایمپلنت معمولا بین 2 تا 4 ماه است. با این حال، در مواردی که بیمار نیاز به پیوند استخوان یا لیفت سینوس دارد، دوره ترمیم اولیه طولانیتر میشود. پیوند استخوان 3 تا 6 ماه و لیفت سینوس حدود 4 تا 6 ماه زمان ترمیم نیاز دارد. بنابراین، در این شرایط مدت درمان میتواند به 5 تا 9 ماه افزایش یابد. این عوامل باعث میشوند که پاسخ به پرسش ایمپلنت دندان چقدر طول میکشد برای هر بیمار متفاوت باشد.
حال که متوجه شدید، حدودا ایمپلنت دندان چقدر طول میکشد، در ادامه به برخی از عوامل موثر بر طولانی یا کوتاهتر شدن این دوره درمانی اشاره میکنیم.
عوامل موثر بر مدت زمان درمان ایمپلنت دندان
مدت زمان نهایی درمان ایمپلنت دندان به مجموعهای از متغیرهای آناتومیکی، جراحی و بالینی وابسته است. مهمترین عامل تعیینکننده، کیفیت و تراکم استخوان فک است. تراکم بالاتر موجب تسریع فرایند اُسیوانتگریشن میشود، در حالی که استخوان کمتراکم زمان بیشتری برای تثبیت ایمپلنت نیاز دارد. همچنین، در بیمارانی که به دلیل تحلیل استخوان نیازمند پیوند استخوان یا لیفت سینوس هستند، مدت درمان به طور قابل توجهی افزایش مییابد؛ زیرا هر یک از این مداخلات چند ماه دوره ترمیم مستقل دارند.
افزون بر این، شرایط عمومی سلامت بیمار، از جمله کنترل سطح قند خون، مصرف سیگار، یا وجود بیماریهای سیستمیک میتواند سرعت ترمیم بافتی را کاهش دهد. نوع سیستم ایمپلنت، روش جراحی و محل دندان نیز از دیگر عواملی هستند که زمان نهایی درمان را کوتاه یا طولانیتر میکنند.
مراحل ایمپلنت دندان و زمان لازم برای هر مرحله
در نخستین مرحله، معاینه کلینیکی، بررسی وضعیت لثه و تصویربرداریهای تخصصی مانند OPG یا CBCT انجام میشود. هدف از این مرحله تعیین حجم و تراکم استخوان، شناسایی نواحی حساس آناتومیک و انتخاب طرح درمان مناسب است.
زمان لازم: حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه
اگر نیاز به بررسیهای تکمیلی باشد، ممکن است ۱ تا چند روز به برنامهریزی درمان اضافه شود.
- آمادهسازیهای پیشدرمانی (در صورت نیاز)
در برخی بیماران، انجام اقدامات اصلاحی مانند جرمگیری، درمان عفونت لثه، کشیدن دندان آسیبدیده یا پیوند استخوان لازم است. این مرحله نقش مهمی در موفقیت نهایی ایمپلنت دارد.
زمان لازم:
- درمان لثه و جرمگیری: ۱ تا ۲ هفته
- کشیدن دندان و ترمیم اولیه بافت: ۳ تا ۶ هفته
- پیوند استخوان: ۳ تا ۶ ماه
- لیفت سینوس: ۴ تا ۶ ماه
- جراحی کاشت فیکسچر (Base Implant Fixture)
در این مرحله پایه تیتانیومی ایمپلنت داخل استخوان فک قرار داده میشود. جراحی تحت بیحسی موضعی انجام میگیرد و نسبتا کمتهاجمی است.
زمان لازم: برای هر واحد ایمپلنت 20 تا ۴۵ دقیقه
- دوره ترمیم و اُسیوانتگریشن (Osseointegration)
پس از کاشت پایه، زمانی لازم است تا ایمپلنت با استخوان فک یکپارچه شود. طول این دوره به کیفیت استخوان و محل ایمپلنت بستگی دارد.
زمان لازم: فک پایین حدود ۶ تا ۸ هفته و فک بالا تقریبا ۱۰ تا ۱۶ هفته
- نصب هیلینگکپ (Healing Cap)
هیلینگکپ برای شکلدهی لثه در اطراف ایمپلنت استفاده میشود. این مرحله یک جراحی کوچک و کوتاه است.
زمان لازم: جراحی ۱۰ تا ۲۰ دقیقه و مدت ترمیم لثه حدود ۷ تا ۱۴ روز
- نصب اباتمنت (Abutment Placement)
اباتمنت رابط بین پایه ایمپلنت و روکش نهایی است. پس از ترمیم لثه، این قطعه روی فیکسچر قرار داده میشود.
زمان لازم: 15 تا ۳۰ دقیقه
- قالبگیری و ساخت روکش نهایی
پس از قرارگیری اباتمنت، قالبگیری از دهان انجام میشود تا روکش سرامیکی مطابق با فرم و رنگ دندانهای بیمار ساخته شود.
زمان لازم: ساخت روکش در لابراتوار معمولا ۷ تا ۱۴ روز و نصب نهایی روکش حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه
ایمپلنت دندان چقدر طول میکشد؟
در کل میتوان گفت:
- بدون پیوند استخوان و بدون لیفت سینوس: حدود 2 تا ۴ ماه
- با پیوند استخوان یا لیفت سینوس: حدود ۵ تا ۹ ماه
چه زمانی نیاز به پیوند استخوان یا لیفت سینوس است؟ و این درمان چقدر زمان را افزایش میدهد؟
در بسیاری از بیماران، پیش از کاشت ایمپلنت لازم است حجم یا ارتفاع استخوان فک اصلاح شود تا شرایط تثبیت پایه ایمپلنت فراهم گردد. زمانی که بیمار با تحلیل شدید استخوان مواجه باشد، معمولا دو روش درمانی مطرح میشود: پیوند استخوان در ناحیه بیدندانی و لیفت سینوس در ناحیه خلفی فک بالا. وجود این شرایط ارتباط مستقیم با مدت درمان دارد و یکی از دلایلی است که پاسخ به سوال «ایمپلنت دندان چقدر طول میکشد؟» برای افراد مختلف متفاوت است.
پیوند استخوان (Bone Grafting)
پیوند استخوان زمانی انجام میشود که عرض یا ارتفاع استخوان فک به اندازهای کاهش یافته باشد که نتواند استحکام اولیه مورد نیاز برای کاشت ایمپلنت را فراهم کند. این مشکل معمولا در موارد زیر مشاهده میشود:
- برداشت طولانیمدت دندان و تحلیل تدریجی استخوان
- عفونتهای قبلی دندانی
- ضربه یا شکستگی فک
- بیماریهای لثه پیشرفته (Periodontitis)
مدت زمان درمان:
پیوند استخوان نیاز به یک دوره ترمیم مستقل دارد تا استخوان جدید با بافت فک یکپارچه شود. این دوره معمولا ۳ تا ۶ ماه طول میکشد. در برخی موارد محدود، امکان کاشت همزمان ایمپلنت وجود دارد؛ اما در اغلب بیماران، ایمپلنت پس از کامل شدن ترمیم انجام شده و زمان کلی درمان افزایش مییابد.
لیفت سینوس (Sinus Lift)
لیفت سینوس یک جراحی بازسازی استخوان در ناحیه خلفی فک بالا است و زمانی انجام میشود که ارتفاع استخوان بین حفره سینوس و محل کاشت ایمپلنت به کمتر از حد استاندارد (معمولا کمتر از ۵ میلیمتر) برسد. علت این کاهش ارتفاع میتواند تحلیل طبیعی استخوان بعد از کشیدن دندان یا گسترش تدریجی سینوس باشد.
مدت زمان درمان:
لیفت سینوس به دلیل ماهیت گستردهتر بازسازی استخوان، نسبت به پیوند استخوان زمان ترمیم بیشتری نیاز دارد. معمولا ۴ تا ۶ ماه زمان لازم است تا ناحیه بازسازیشده آماده دریافت ایمپلنت شود. در برخی تکنیکها، اگر ارتفاع استخوان کافی باشد، کاشت ایمپلنت همزمان انجام میشود؛ اما در بسیاری از موارد، درمان به صورت مرحلهای انجام میگیرد که زمان نهایی را افزایش میدهد.
تفاوت زمان ایمپلنت یک دندان با چند دندان یا ایمپلنت کامل فک
مدت زمان درمان ایمپلنت همیشه تابع سه عامل اصلی است: وسعت درمان (تعداد ایمپلنت)، کیفیت استخوان و نیاز به بازسازی استخوان. اما در عمل، تفاوتهای مهمی بین ایمپلنت یک دندان، چند دندان و ایمپلنت کامل فک وجود دارد که مستقیما بر اینکه ایمپلنت دندان چقدر طول میکشد، اثر میگذارد.
ایمپلنت یک دندان
در درمان یک واحد ایمپلنت، جراحی بسیار محدود، زمان ریکاوری کوتاه و دوره اُسیوانتگریشن استاندارد است.
زمانهای معمول:
- جراحی کاشت: ۲۰ تا ۴۵ دقیقه
- اُسیوانتگریشن: ۶ تا ۸ هفته در فک پایین، ۱۰ تا ۱۶ هفته در فک بالا
- ساخت و نصب روکش: ۱ تا ۲ هفته
- مدت زمان کلی: ۲ تا ۴ ماه
در صورت نیاز به پیوند استخوان: افزایش ۳ تا ۶ ماه
ایمپلنت چند دندان (دو تا چهار واحد)
وقتی دو یا چند دندان کنار هم از بین رفته باشند، معمولا به تعداد بیشتری ایمپلنت یا استفاده از بریجهای supported-implant نیاز است. این موضوع زمان جراحی را کمی افزایش میدهد، اما زمان اُسیوانتگریشن برای هر واحد تفاوت اساسی ندارد؛ زیرا همه پایهها همزمان کاشته میشوند.
اختلاف زمانی با ایمپلنت یک دندان:
- جراحی طولانیتر: ۶۰ تا ۹۰ دقیقه
- مدت زمان کلی: ۲.۵ تا ۴.۵ ماه
(در صورت نیاز به پیوند استخوان، ۳ تا ۶ ماه اضافه میشود)
ایمپلنت کامل فک
در درمان کامل فک، شرایط از نظر زمانی بستگی به تکنیکی که استفاده میشود؛ مختلف است:
جمعبندی؛ چگونه میتوان زمان درمان ایمپلنت را کوتاهتر کرد؟
کاهش مدت درمان ایمپلنت، زمانی امکانپذیر است که پیشنیازهای بیولوژیک و جراحی به خوبی تامین شده باشند. پرهیز از تاخیر در کشیدن دندانهای غیرقابل نگهداری، حفظ حجم استخوان با روشهایی مانند Socket Preservation، انتخاب سیستمهای ایمپلنت با سطح فعال یا هیدروفیلیک، کنترل دقیق بیماریهای سیستمیک مانند دیابت، ترک سیگار و رعایت کامل بهداشت دهان نقش اساسی در کوتاهسازی دوره اُسیوانتگریشن دارند.
همچنین، در مواردی که شرایط استخوانی مناسب است، استفاده از تکنیک Immediate Placement (کاشت فوری) یا Immediate Loading (بارگذاری فوری) میتواند زمان کلی درمان را بهطور چشمگیری کاهش دهد. در نهایت، ارزیابی دقیق اولیه و جلوگیری از نیاز به پیوند استخوان، مهمترین عواملی هستند که تعیین میکنند «ایمپلنت دندان چقدر طول میکشد؟» و چگونه میتوان این مدت را به حداقل رساند.
سوالات متداول
- ایمپلنت دندان چقدر طول میکشد؟
ایمپلنت دندان معمولا بین ۲ تا ۴ ماه طول میکشد؛ اما اگر نیاز به پیوند استخوان یا لیفت سینوس باشد، مدت درمان میتواند به ۵ تا ۹ ماه افزایش پیدا کند.
- قالب گیری ایمپلنت چقدر طول میکشد؟
قالبگیری ایمپلنت معمولا حدود ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول میکشد و پس از آن ساخت روکش در لابراتوار ۷ تا ۱۴ روز زمان میبرد.
- روکش دندان ایمپلنت چقدر طول میکشد؟
ساخت روکش ایمپلنت معمولا ۷ تا ۱۴ روز طول میکشد و نصب نهایی آن در کلینیک حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه زمان میبرد.
- مرحله اول ایمپلنت چقدر طول میکشد؟
مرحله اول ایمپلنت، یعنی معاینه و تصویربرداری (OPG یا CBCT)، معمولا حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول میکشد و در همان جلسه، طرح درمان اولیه تعیین میشود.
- مرحله دوم ایمپلنت چقدر طول میکشد؟
مرحله دوم ایمپلنت، یعنی جراحی کاشت فیکسچر معمولا بین ۲۰ تا ۴۵ دقیقه طول میکشد و بعد از آن دوره ترمیم و اُسیوانتگریشن آغاز میشود.
- ایمپلنت فوری چقدر طول میکشد؟
مدت کلی ایمپلنت فوری حدود ۲ تا ۳ ماه است؛ یعنی سریعتر از ایمپلنت معمولی، ولی همچنان به دوره ترمیم استخوان وابسته است.
